Viettel, Vinaphone, MobiFone đã làm gì để ngăn chặn cuộc gọi rác?

Từ tháng 8/2022, các nhà mạng đã ký thỏa thuận cam kết (MoU) thực hiện kế hoạch ngăn chặn, xử lý cuộc gọi rác và kế hoạch quản lý thông tin thuê bao di động. 

Theo yêu cầu từ Cục viễn thông, các nhà mạng đã triển khai hệ thống tầm soát thuê bao với các tiêu chí như tổng số cuộc gọi đi thành công, tỷ lệ cuộc gọi thành công, thời gian trung bình cuộc gọi,… Thông qua những dữ liệu này, nhà mạng sẽ tiến hành chọn lọc và đưa thuê bao vào tập nghi ngờ.

Cụ thể, mỗi khi thuê bao thuộc diện nghi ngờ thực hiện cuộc gọi đi, nhà mạng sẽ tiến hành khảo sát người nhận cuộc gọi qua hình thức tin USSD xem cuộc gọi có phải là quảng cáo, làm phiền khách hàng không. Nếu có phản hồi từ 2 lần “YES” (xác nhận là cuộc gọi rác) trở lên sẽ tiến hành khóa thuê bao.

Hàng loạt giải pháp công nghệ được áp dụng

Trao đổi với phóng viên Dân trí, đại diện Viettel cho biết trong 6 tháng đầu năm 2024, số lượng cuộc gọi rác, lừa đảo theo tiêu chí nghi ngờ của Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT) đã giảm một nửa so với cùng kỳ năm 2023. Nhà mạng này cũng cho biết đã áp dụng các biện pháp triệt để ngăn chặn việc phát tán các cuộc gọi rác, lừa đảo.

“Viettel đã triển khai hệ thống Antispam call ứng dụng công nghệ AI (Pattern Matching), Big data để nhận diện nhanh các thuê bao nghi ngờ phát tán cuộc gọi rác, cuộc gọi lừa đảo. Viettel mong muốn người dân tích cực phản hồi tin nhắn khảo sát cuộc gọi rác, lừa đảo để cùng chung tay ngăn chặn triệt để vấn nạn này”, đại diện Viettel chia sẻ.

Bên cạnh đó, Viettel cũng tiến hành chuyển các phản ánh về cuộc gọi có dấu hiệu lừa đảo sang Cục An toàn thông tin để phối hợp với cơ quan công an xác minh và xử lý. Ngoài ra, để từ chối nhận các cuộc gọi quảng cáo không mong muốn, người dân có thể nhắn tin đăng ký vào danh sách không quảng cáo.

Đối với các thuê bao Viettel, người dùng có thể gọi tổng đài chăm sóc khách hàng (198) hoặc vào ứng dụng My Viettel để phản ánh khi bị nhận cuộc gọi rác, cuộc gọi lừa đảo. Viettel cũng đang triển khai các giải pháp trên ứng dụng này để người dân có thể chủ động ngăn chặn các cuộc gọi rác, lừa đảo.

Bên cạnh các giải pháp trên, đại diện nhà mạng VNPT cho biết đơn vị này cũng chủ động phân tích, đánh giá theo những tiêu chí riêng để đưa các thuê bao vào tập nghi ngờ và tiến hành khảo sát đối với khách hàng.

“Tuy nhiên, tỷ lệ phản hồi của khách hàng vẫn còn tương đối thấp. Con số trung bình dưới 2%. Điều này cũng gây ra không ít khó khăn cho nhà mạng khi không đủ thông tin để xử lý”, đại diện VNPT chia sẻ.

Trong khi đó, đại diện MobiFone chia sẻ rằng nhà mạng này đã thực hiện tối ưu hệ thống để nâng cao hiệu quả giám sát và chủ động thay đổi ngưỡng giám sát để giám sát chặn các hành vi của thuê bao nghi ngờ gọi rác, nâng cao hiệu quả giám sát, ngăn chặn thuê bao gọi rác trên mạng.

“Hàng tháng, MobiFone đều có báo cáo kết quả xử lý các thuê bao thực hiện hành vi nhắn tin và cuộc gọi rác cho cơ quan quản lý nhà nước theo đúng quy định.

MobiFone đã chủ động xây dựng hệ thống tự động giám sát và ngăn chặn thuê bao gọi rác (Hệ thống Spam Call) tuân thủ theo Nghị định 91 và Quy định của cơ quan Quản lý Nhà nước để ngăn chặn kịp thời thuê bao gọi điện làm phiền khách hàng”, đại diện MobiFone cho biết.

Để hạn chế tác động xấu từ cuộc gọi và tin nhắn rác, người dân cũng được khuyến cáo phối hợp trả lời khảo sát của nhà mạng về cuộc gọi rác. Điều này sẽ giúp các nhà mạng sàng lọc, xử lý chính xác các cuộc gọi vi phạm cũng như giúp cơ quan quản lý có thông tin để đưa ra các chế tài quản lý phù hợp.

Khi phát hiện cuộc gọi rác, người dân có thể phản ánh qua cổng tiếp nhận phản ánh về tin nhắn rác, cuộc gọi rác, thông qua đầu số tin nhắn 5656 và cổng thông tin https://thongbaorac.ais.gov.vn/ của Cục An toàn thông tin.

Vì sao cuộc gọi quấy rối vẫn còn?

Năm 2023, Bộ TT&TT đã yêu cầu các nhà mạng thực hiện chuẩn hóa thông tin thuê bao, nhằm loại bỏ SIM rác, SIM không chính chủ ra khỏi hệ thống. Sau đợt truy quét trên diện rộng, có tổng số 19,6 triệu thuê bao có thông tin không trùng khớp đã bị xử lý.

Tuy nhiên, vấn nạn cuộc gọi rác vẫn đeo bám người dùng di động tại Việt Nam. Thời gian gần đây, nhiều người bày tỏ sự bức xúc khi liên tục bị làm phiền bởi những cuộc gọi không mong muốn với nội dung mời chào vay tiền, môi giới, giới thiệu sản phẩm, hay thậm chí là lừa đảo.

Trên thực tế, SIM rác không hoàn toàn là nguồn gốc của những cuộc gọi quấy rối, chào bán hay giới thiệu dịch vụ. Ngay cả SIM “chính chủ” cũng có thể là nguyên nhân gây ra tình trạng này.

Đây là nhận định của ông Phạm Đức Long, Thứ trưởng Bộ TT&TT, tại cuộc họp diễn ra vào tháng 9/2023. Theo ông Long, nguyên nhân của thực trạng này một phần là bởi hoạt động telesale hay tiếp thị từ xa qua điện thoại.

“Đây là một nghề, là marketing. Vì thế, không chỉ Việt Nam mà cả thế giới đều đang phải chịu vấn nạn này. Và ngay cả khi đã chặn hết SIM rác, vẫn sẽ xuất hiện những cuộc gọi quấy nhiễu, lừa đảo. Chúng ta cần phân biệt rõ 2 khái niệm này”, Thứ trưởng Long nhận định.

Bộ TT&TT cũng đã có kịch bản nhằm ngăn chặn tối đa tình trạng phát tán cuộc gọi rác trên không gian mạng. Tuy nhiên, hoạt động này cần có sự chủ động vào cuộc của cơ quan, tổ chức có liên quan và của cả chính người dân.

Theo đó, các cơ quan, tổ chức như trường học, ngân hàng, bệnh viện cần chủ động phổ biến các số điện thoại và kênh liên lạc chính thống đến người sử dụng. Người dân cần nâng cao ý thức bảo vệ thông tin cá nhân, cảnh giác khi nghe và thực hiện theo các yêu cầu từ số máy lạ, không có trong danh bạ.